چیلر هوا خنک یا همان چیلر، یک دستگاه است که برای تهویه فضاهای موجود مورد استفاده قرار میگیرد. این دستگاه با استفاده از یک سیستم فشار بالا، آب سرد را از طریق یک سری لولههای آب از یونیت بیرونی به یونیت های داخلی منتقل می کند و با استفاده از فن کویل ها یا هواساز سرمایش و گرمایش فضاهای مورد نظر را تامین می کند.
چیلر هوا خنک به صورت معمول در سیستمهای تهویه مطبوع، ساختمانهای تجاری، هتلها و بیمارستانها استفاده میشود.
چیلرهای تراکمی هواخنک به جای استفاده از برج خنک کننده از هوای آزاد برای خنک کردن کندانسور یا یونیت خارجی بهره می برند.
عبارت چیلر Chiller به معنای آبسردکن است. از این نوع چیلرهای تراکمی، در ساختمانهای متنوعی استفاده میشود. چیلر مناسبترین و بهترین وسیله برای تأمین سرمایش مراکز خرید، مجتمعهای تجاری، اداری، صنعتی، مسکونی، آموزشی، ورزشی و حتی تجهیزات و ماشینآلات صنعتی است. این چیلر برای مناطقی که با مشکل تأمین آب، هزینه و مصرف آن مواجه هستند، بسیار ایده آل محسوب میشود. زیرا ایجاد برودت محیطی توسط آن، همانند نوع چیلر آبی به آب وابسته نیست.
چیلر یک سیستم خنککننده است که گرما را با گردش مبرد جذبکننده گرما از طریق یک سری مکانیسمها که از طریق آن گرما آزاد میشود، حذف میکند.
به عبارت دیگر چیلر یک نوع دستگاه است که برای خنک کردن مایعات یا هوا استفاده میشود. این دستگاه در سیستمهای تهویه مطبوع و سرمایشی مورد استفاده قرار میگیرد. عملکرد چیلر بر اساس اصل تبادل حرارت است که با استفاده از یک سیکل کمپرسوری انجام میشود. در این دستگاه، مایع خنککننده از طریق یک کمپرسور فشرده میشود و در یک کندانسور حرارت را از خود تخلیه میکند. سپس مایع خنککننده به یک مبدل حرارتی یا اواپراتور منتقل میشود که در آن حرارت را به محیط اطراف منتقل میکند و مایع را خنک میکند. در نهایت، مایع خنککننده به کمپرسور بازمیگردد و فرایند خنک کردن را مجدداً تکرار میکند. چیلرها میتوانند برای خنک کردن هوا، آب یا سایر مایعات استفاده شوند.
اجزای ضروری چیلر عبارتند از کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور.
یک نوع دستگاه چیلر است که برای خنک کردن آب یا سایر سیالات حرارتی به کار میرود. عملکرد این دستگاه بر اساس سیکل تبرید تراکمی بخاری است و در فرایند انتقال حرارت، از تعدادی فن و جریان هوای محیط برای دفع حرارت استفاده میکند. مزیت اصلی چیلر تراکمی هواخنک این است که برای خنک کردن سیالات حرارتی نیازی به استفاده از منابع آبی ندارد.
در ایران استفاده از چیلر تراکمی هوا خنک به دلیل کمبود منابع آبی و همچنین مزیت های دیگراین چیلر از جمله راندمان بالا و نگهداری آسان، با استقبال خوبی همراه بوده است.
چیلر های هوایی بر اساس نوع کمپرسور و نحوه بکارگیری کندانسور دسته بندی می شوند.
در چیلرهای هوا خنک، با توجه به میزان ظرفیت برودتی دستگاه، شرایط اقلیمی محل پروژه، نوع مبرد مصرفی، کاربری پروژه و عوامل دیگر، از کمپرسورهای متنوعی استفاده می شود؛
نوع کمپرسور | روتاری | اسکرال | پیستونی | اسکرو | سانتریفیوژ |
---|---|---|---|---|---|
ظرفیت هر کمپرسور در چیلرهای هواخنک | 3-25kw | 5-85kw | 2-180kw | 70-900kw | 300-1500kw |
کاربری | تهویه مطبوع | تهویه مطبوع | تهویه مطبوع و برودت صنعتی | تهویه مطبوع و برودت صنعتی | تهویه مطبوع و برودت صنعتی |
نحوه بکارگیری کندانسور هوایی در چیلرهای تراکمی، مبنای دیگری برای دسته بندی چیلرهای تراکمی هوا خنک شده است. بسته به میزان استحکام بام ساختمان به منظور تحمل وزن چیلر و شکل مطلوب دسترسی به دستگاه جهت تعمیر و نگهداری، چیلرهای هوا خنک را می توان به دو شکل مختلف طراحی و تولید نمود:
در چیلر تراکمی هوا خنک یکپارچه، تمامی متعلقات چیلر درون یک یونیت تعبیه شده اند و دستگاه، تنها با وجود یک انشعاب آب و برق از ساختمان، قابل راه اندازی می باشد. البته بایستی به دلیل مکانیزم کاری کندانسور هوایی، حتماً در فضای آزاد نصب شود.
در این نوع از چیلرهای تراکمی هوا خنک، کندانسور هوایی در یک یونیت جداگانه ساخته شده و مجموعه کمپرسور، شیر انبساط و اواپراتور نیز در یک یونیت دیگر تعبیه میشوند. در این شرایط، میتوان محل نصب یونیت دوم را جدای از کندانسور و در موتورخانه در نظر گرفت. اغلب این روش در پروژههایی که بام ساختمان توانایی تحمل وزن چیلر یکپارچه را ندارد استفاده میشود. به همین دلیل، بکارگیری چیلرهای هوا خنک دو پارچه به دلیل افزایش هزینه تولید و مشکلات فنی، به عنوان یک انتخاب مناسب در نظر گرفته نمیشود. اما تعدادی از تکنسینها، با توجه به دسترسی سادهتر به موتورخانه، چیلر تراکمی هوا خنک دو پارچه را بهتر میدانند.
تفاوت اصلی بین چیلر هوا خنک و چیلر آب خنک در نوع کندانسور آن هاست. در چیلر هوا خنک، کندانسور از نوع هوایی است و مبرد به وسیله تبادل حرارت با هوا تقطیر میشود. اما در چیلر آب خنک، کندانسور از نوع آب خنک است و مبرد به وسیله تبادل حرارت با آب در گردش درون کندانسور تقطیر میشود.
خنک کننده مداوم با محدوده دمای استاندارد +5 تا +30 درجه سانتیگراد ارائه می دهند.
چیلر هوا خنک گرمای گرفته شده از فضا را به هوا منتقل می کند. سپس این هوای گرم شده آزاد یا خارج می شود.
راندمان این چیلر به دمای هوای محیطی که در سیستم خنک کننده آن استفاده می شود بستگی دارد. هر چه دمای هوای در گردش بیشتر باشد، چیلر عملکرد کمتری دارد.
قیمت مدل هوا خنک نسبت به آب خنک با ظرفیت سرمایشی یکسان به دلیل نوع کندانسور آن بالاتر است. این اختلاف قیمت با افزایش ظرفیت سرمایشی بیشتر و مشهودتر میشود. علاوه بر این، ابعاد و ظرفیت کندانسور هوا خنک بستگی به شرایط محیطی نصب آن دارد. با افزایش دما و رطوبت نسبی محیط، اندازه کندانسور نیز بزرگتر میشود که این مسئله نیز در افزایش قیمت چیلر هوا خنک تأثیر دارد. به طور تقریبی، قیمت آن حدود 30 تا 40 درصد بیشتر از قیمت چیلر آب خنک است.
محل قرارگیری چیلر هوا خنک باید در فضای باز و قابلیت تعامل با هوا داشته باشد تا گردش هوا روی سطح کویل ایجاد شده و تبادل حرارت و تقطیر مبرد صورت گیرد.
در صورتی که قرار است در بام نصب شود، وزن و لرزش آن باید در محاسبات سازه و اسکلت ساختمان در نظر گرفته شود. همچنین در صورت امکان، در هنگام نصب از شاسی، لرزهگیر و ساپورتهای مناسب استفاده شود.
شامل کمپرسور، کندانسور و اواپراتور هستند، که هر کدام تأثیر مهمی در عملکرد و کارایی دستگاه دارند.
نوع کاربری در طراحی و انتخاب چیلر بسیار اهمیت دارد، زیرا بسته به نیازهای مختلف کاربران، نوع کمپرسور، کندانسور و اواپراتور چیلر ممکن است تغییر کند.
بطور کلی، هر نوع کاربری نیازمندیهای خاص و منحصر به فردی دارد که باید در طراحی و انتخاب چیلر مد نظر قرار گیرد. به عنوان مثال، برای کاربردهای صنعتی که نیاز به سرمایش قوی و پایدار دارند، احتمالاً نیاز به چیلری با کمپرسور قویتر، کندانسور بزرگتر و اواپراتور با سطح تبادل حرارتی بیشتر خواهد بود.
در عوض، برای کاربردهای تجاری مانند سالنهای تجاری، هتلها یا ادارات، ممکن است نیاز به چیلری با ابعاد کوچکتر و قدرت کمتر باشد. در این مورد، نوع کمپرسور، کندانسور و اواپراتور ممکن است متفاوت باشد.
بنابراین، در طراحی و انتخاب چیلر باید با دقت نیازهای کاربری را بررسی کرده و نوع کمپرسور، کندانسور و اواپراتور را بر اساس این نیازها تعیین کرد.
برای نصب چیلر هوا خنک، معمولاً برای هر 5 تا 10 تن تبرید واقعی، یک متر مربع از فضای پروژه لازم است. به عبارت دیگر، هرچه ظرفیت چیلر بیشتر باشد، نیاز به فضای بیشتری خواهد بود. اما باید دو نکته را در نظر داشت:
1- چیلر هوا خنک نیاز به یک فضای حدود 1 تا 1.5 متر برای سرویس و ورود هوا به کندانسور دارد. این فضا برای اطمینان از ورود هوای کافی به کندانسور باید در نظر گرفته شود.
2- چیلرهای هوا خنک با کندانسور میکرو چنل (Micro-Channel) نیاز به فضای کمتری نسبت به چیلرهایی که کویل کندانسور آنها Fin & Tube است، دارند. بنابراین، در صورت استفاده از چیلرهای با کندانسور میکرو چنل، فضای کمتری را اشغال خواهند کرد.
خیر، برای چیلر هوا خنک نصب سایبان لزومی ندارد. در چیلر های هوا خنک، فن های کندانسور عموماً جریان هوای عبوری از کندانسور را به سمت بالا هدایت می کنند. بنابراین، وجود سایبان ممکن است مانع عبور جریان هوا شود و باعث کاهش راندمان چیلر هوا خنک شود.
ارتفاع محل نصب چیلر تراکمی هوا خنک نسبت به سطح دریا مهم است. این امر به دلیل کاهش چگالی هوا و کاهش دبی جریان عبوری از روی کندانسور در ارتفاعات بالا اتفاق می افتد. با افزایش ارتفاع شهر نسبت به سطح دریا، فشار جو در این ارتفاعات کاهش می یابد و هوا کمتر فشرده می شود. این باعث کاهش قدرت خنک کنندگی چیلر هوا خنک می شود و ظرفیت برودتی آن را کاهش می دهد. بنابراین، در نصب چیلر تراکمی هوا خنک در مناطق با ارتفاع بالا، باید به این نکته توجه کرد و احتمال کاهش ظرفیت برودتی را در نظر گرفت.
گارانتی و خدمات پس از فروش برای چیلر های هواخنک ویسمن به شرح زیر است: